Pater Johannes van het Kruis is een van de weinigen in dit klooster die iets te zeggen hebben in een preek. Wanneer hij aan de beurt is luistert iedereen… Sprekend over de vriendschap met Christus zie hij dat er in elke vriendschap een eerste stadium is: wij zien de daden van onze vriend en leren hem daardoor kennen. Maar nadat wij hem hebben leren kennen, zien wij zijn daden anders en nog slechts in het licht van wie hij zelf is. Daden die ons anders in de war zouden brengen of ons dubbelzinnig zouden lijken, nemen wij dan aan omdat wij weten wie hij is. De overgang komt wanneer wij de meest geheime hartsverlangens van onze vriend kennen. Zo zien wij het lijden van Jezus en in Zijn schijnbare mislukking, Zijn overgave aan de vernietiging wanneer Hij zichzelf had kunnen redden: het diepste verlangen van Zijn hart was echter de Vader te beminnen en met de zaken van Zijn Vader begaan te zijn. Het is daarom niet nodig dat wij alles weten en begrijpen van het kruis, het koninkrijk of de weg naar het koninkrijk. Wat wij moeten kennen is het diepste hartsverlangen van Christus, en is dat wij met Hem het koninkrijk zouden binnengaan. Ik zou er misschien voor mezelf aan toevoegen dat het diepste hartsverlangen van Christus zich openbaart als dat kleine punt van niets-zijn en armoede, dat maagdelijke oog waardoor wij Hem kennen!

Thomas Merton, Conjectures of a Guilty Bystander blz.159-60. Vertaling: Dirk Doms

Abt Lot kwam bij abt Jozef en zei: “Vader, voor zover ik ertoe in staat ben, onderhoud ik mijn bescheiden regel, mijn bescheiden vasten, mijn gebed, meditatie en stilzwijgen. En voor zover ik ertoe in staat ben, probeer ik ook mijn hart vrij te houden van gedachten. Wat zou ik nog meer kunnen doen?” De oude stond op om te antwoorden. Hij hief zijn handen op naar de hemel en zijn vingers werden net tien toortsen. En hij zei: “Waarom zou je je niet helemaal laten veranderen in vuur?”

Thomas Merton, Wijsheid uit de woestijn. Uitspraken van woestijnvaders uit de vierde eeuw, LXXII

Eens kwamen twee broeders bij een bepaalde oude die de gewoonte had niet elke dag te eten. Maar toen hij die broeders zag, nodigde hij hen opgewekt uit met hem het avondmaal te gebruiken. Hij zei: “Vasten heeft zijn waarde, maar iemand die eet uit naastenliefde, vervult twee geboden: hij verzaakt aan zijn eigen wil en hij voedt zijn hongerige broeders.”

Thomas Merton, Wijsheid uit de woestijn. Uitspraken van woestijnvaders uit de vierde eeuw, CXLI

Onvervangbare zuiverheid van deze paar dagen die door God zijn gekozen als zijn teken! Een mengeling van hemelsheid en beklemming. Opeens zie ik “hemelsheid”, bijvoorbeeld, in het zuivere wit van de rijpe kornoeljebloesems tegen de donkere groenblijvende planten in de bewolkte tuin. Ook hemelsheid” van het gezang van de onbekende vogel die hier misschien maar een paar dagen op doortrek is, een fraai, diep en eenvoudig liedje. Puur – geen pathos, geen mededeling, geen verlangen, puur hemels geluid. Ik word gegrepen door deze “hemelsheid” alsof ik een kind was – de geest van een kind waarvoor ik nooit iets heb gedaan om haar te verdienen en dat is mijn eigen aandeel in de hemelse lente. Niet van deze wereld of door mijn toedoen. Gedeeltelijk geboren uit fysieke beklemming (ook al is die er niet echt. Ze gaat snel voorbij). Het gevoel dat “hemelsheid” de ware aard is van de dingen, niet hun aard, niet “in henzelf”, maar het feit dat ze een geschenk zijn van liefde en vrijheid.

The Intimate Merton Blz 218