Het is niet eenvoudig om iets proberen te verwoorden, waarvan ik weet dat het niet onder woorden te brengen is. Ik heb echt het gevoel dat je alles hebt begrepen en er deelgenoot van geworden bent. Dat je iets hebt gezien, waarvan ik denk dat het het meest kostbare is, maar ook het meest beschikbare. De werkelijkheid die voor en in ons aanwezig is, noem het Wezen, noem het Atman, noem het Pneuma… of Stilte.

En het eenvoudige feit dat we ons door een onmogelijk geluk overspoeld kunnen voelen, door aandachtig te zijn, door te leren luisteren (of door ons natuurlijk vermogen tot luisteren opnieuw te ontdekken): het geluk om, op een onverklaarbare wijze, met alles één te zijn in die verborgen grond van Liefde.

Wat me het meest blij maakt is dat we elkaar allemaal herkennen in deze metafysische ruimte van stilte en geluk en dat we soms voor een moment ervaren dat we vervuld zijn van het paradijs, zonder het te weten…

Mogen we allen in genade en vrede groeien en niet de stilte verwaarlozen die in het centrum van ons wezen is gegrift. Ze zal ons niet in de steek laten. Ze is meer dan stilte. Jezus sprak, zoals je weet, van de bron van levend water…

Thomas Merton, brief aan Amiya Chakravarty. In: The Hidden Ground of Love. p. 115-16

De zaden die door Gods wil ieder ogenblik in mijn vrijheid worden geplant zijn de zaden van mijn eigen identiteit, mijn eigen werkelijkheid, mijn eigen geluk en mijn eigen heiligheid.

De zaden weigeren is alles weigeren; het is de weigering van mijn eigen bestaan en wezen, van mijn identiteit en mijn ware zelf. Gods wil niet aanvaarden, niet beminnen en niet doen is de volheid van mijn bestaan weigeren.

Als ik nooit word die ik bedoeld ben te zijn, maar altijd blijf wat ik niet ben zal ik de eeuwigheid doorbrengen met mezelf tegen te spreken door tegelijk iets en niets te zijn, een leven dat wil leven, maar toch dood is, een dood die dood wil zijn en toch nooit zijn eigen dood helemaal kan bereiken omdat hij nog moet blijven bestaan.

Thomas Merton, Zaden van contemplatie. Damon 2015 p. 34 (New Seeds of Contemplation p.33)

In vervlogen tijden droegen de Russische boeren het in de paasnacht gezegende vuur met zich mee van de kerk naar hun huizen. Het licht reisde en verspreidde zich in alle richtingen. De troosteloosheid van de nacht werd verdreven als de lampen de ramen van de boerderijen één voor één verlichtten. Zo ook slaapt de heerlijkheid van God overal, om dan onverwachts de hele schepping in lichterlaaie te zetten. Zo zijn ook Zijn vrede en Zijn ordening verborgen in de wereld, zelfs in de wereld van vandaag, klaar om hersteld te worden op Zijn tijd en naar Zijn wil. Maar nooit zonder de vrije keuze van vrije mensen.

Thomas Merton,  The New Man, 1961, blz. 242 (vertaling Dirk Doms)

“Milosz, het leven staat aan onze kant. De stilte en het kruis, waarvan we weet hebben, zijn onoverwinnelijke krachten. In lijden en stilte, in de beproevende inspanning om eerlijk te blijven te midden van zoveel oneerlijkheid (vooral onze eigen oneerlijkheid): in dit alles ligt onze overwinning. Het is Christus in ons die ons door de duisternis heen voert naar een licht dat we niet kunnen bevatten en dat alleen gevonden kan worden voorbij de schijnbare wanhoop. Alles wordt op de proef gesteld. Elke relatie, elke trouw moet door het vuur worden gelouterd. We zullen veel verliezen. Er is veel in ons dat gedood moet worden, zelfs veel van het beste in ons. Maar de overwinning staat vast. De verrijzenis is het enige licht, en in dat licht is geen dwaling mogelijk.”

fragment uit een brief van Thomas Merton aan de Poolse dichter Czeslaw Milosz (vertaling Dirk Doms)