Het begin van het gevecht tegen haat, hét christelijke antwoord op haat, is niet het gebod om lief te hebben, maar iets dat noodzakelijkerwijs eraan vooraf moet gaan om het gebod draaglijk en begrijpelijk te maken. Het is een eerder gebod: geloven. Christelijke liefde is niet geworteld in de wil om lief te hebben, maar in het geloof dat je bemind wordt. Het geloof dat men door God wordt bemind; het geloof dat God van je houdt, ondanks dat je het niet waard bent, of – beter nog – ongeacht wat je waard bent!

Onze ontdekking van God is op een bepaalde manier Gods ontdekking van ons. We kunnen niet naar de hemel reizen om hem te vinden, omdat we niet kunnen weten waar de hemel is of wat hij is. Hij komt uit de hemel en vindt ons. Hij kijkt naar ons uit de diepte van zijn eigen oneindige wezen, dat overal aanwezig is, en wanneer Hij ons aanziet, geeft ons dat een nieuw bestaan en een nieuwe geest waarin we ook Hem kunnen ontdekken. We kennen Hem slechts voor zover wij door Hem worden gekend en ons schouwen van Hem maakt deel uit van zijn schouwen van zichzelf.

 Thomas Merton, Zaden van contemplatie. Damon 2015 p.38

De eerste stap op weg naar het innerlijk leven bestaat er niet uit te leren dingen niet te zien, te proeven, te horen en te voelen, zoals sommigen tegenwoordig misschien denken. Integendeel. we moeten beginnen met het afleren van onze verkeerde manieren van zien, proeven, voelen enz. en een paar juiste manieren aanleren. 

Het is niet eenvoudig om iets proberen te verwoorden, waarvan ik weet dat het niet onder woorden te brengen is. Ik heb echt het gevoel dat je alles hebt begrepen en er deelgenoot van geworden bent. Dat je iets hebt gezien, waarvan ik denk dat het het meest kostbare is, maar ook het meest beschikbare. De werkelijkheid die voor en in ons aanwezig is, noem het Wezen, noem het Atman, noem het Pneuma… of Stilte.

En het eenvoudige feit dat we ons door een onmogelijk geluk overspoeld kunnen voelen, door aandachtig te zijn, door te leren luisteren (of door ons natuurlijk vermogen tot luisteren opnieuw te ontdekken): het geluk om, op een onverklaarbare wijze, met alles één te zijn in die verborgen grond van Liefde.

Wat me het meest blij maakt is dat we elkaar allemaal herkennen in deze metafysische ruimte van stilte en geluk en dat we soms voor een moment ervaren dat we vervuld zijn van het paradijs, zonder het te weten…

Mogen we allen in genade en vrede groeien en niet de stilte verwaarlozen die in het centrum van ons wezen is gegrift. Ze zal ons niet in de steek laten. Ze is meer dan stilte. Jezus sprak, zoals je weet, van de bron van levend water…

Thomas Merton, brief aan Amiya Chakravarty. In: The Hidden Ground of Love. p. 115-16