“Milosz, het leven staat aan onze kant. De stilte en het kruis, waarvan we weet hebben, zijn onoverwinnelijke krachten. In lijden en stilte, in de beproevende inspanning om eerlijk te blijven te midden van zoveel oneerlijkheid (vooral onze eigen oneerlijkheid): in dit alles ligt onze overwinning. Het is Christus in ons die ons door de duisternis heen voert naar een licht dat we niet kunnen bevatten en dat alleen gevonden kan worden voorbij de schijnbare wanhoop. Alles wordt op de proef gesteld. Elke relatie, elke trouw moet door het vuur worden gelouterd. We zullen veel verliezen. Er is veel in ons dat gedood moet worden, zelfs veel van het beste in ons. Maar de overwinning staat vast. De verrijzenis is het enige licht, en in dat licht is geen dwaling mogelijk.”

fragment uit een brief van Thomas Merton aan de Poolse dichter Czeslaw Milosz (vertaling Dirk Doms)

‘Er is in Hem geen schoonheid’ Christus kwam in de wereld, niet om de verschrikkelijke, koude schoonheid van een heiligenbeeld te dragen, maar om onder de zondaars te worden gerekend, om te sterven als een van hen, veroordeeld door de reinen, Hij, die boven reinheid en onreinheid verheven was. Als Christus niet werkelijk mijn broer is, met al mijn leed, met al mjn lasten op Zijn schouders en al mijn armoede en droefheid in Zijn hart, dan is er geen verlossing geweest. Dan was er wat er aan het kruis gebeurde slechts magie en waren ook de wonderen slechts zinloze magie.

    Thomas Merton, Conjectures of a Guilty Bystander p.142

Pater Johannes van het Kruis is een van de weinigen in dit klooster die iets te zeggen hebben in een preek. Wanneer hij aan de beurt is luistert iedereen… Sprekend over de vriendschap met Christus zie hij dat er in elke vriendschap een eerste stadium is: wij zien de daden van onze vriend en leren hem daardoor kennen. Maar nadat wij hem hebben leren kennen, zien wij zijn daden anders en nog slechts in het licht van wie hij zelf is. Daden die ons anders in de war zouden brengen of ons dubbelzinnig zouden lijken, nemen wij dan aan omdat wij weten wie hij is. De overgang komt wanneer wij de meest geheime hartsverlangens van onze vriend kennen. Zo zien wij het lijden van Jezus en in Zijn schijnbare mislukking, Zijn overgave aan de vernietiging wanneer Hij zichzelf had kunnen redden: het diepste verlangen van Zijn hart was echter de Vader te beminnen en met de zaken van Zijn Vader begaan te zijn. Het is daarom niet nodig dat wij alles weten en begrijpen van het kruis, het koninkrijk of de weg naar het koninkrijk. Wat wij moeten kennen is het diepste hartsverlangen van Christus, en is dat wij met Hem het koninkrijk zouden binnengaan. Ik zou er misschien voor mezelf aan toevoegen dat het diepste hartsverlangen van Christus zich openbaart als dat kleine punt van niets-zijn en armoede, dat maagdelijke oog waardoor wij Hem kennen!

Thomas Merton, Conjectures of a Guilty Bystander blz.159-60. Vertaling: Dirk Doms

Hoop niet omdat je denkt dat je goed kunt zijn, maar omdat God ons liefheeft ongeacht onze verdiensten en omdat het goede in ons van Zijn liefde komt, niet van onszelf.

Hidden Ground of Love: Letters on Religious Experience and Social Concerns 1985 blz.156